Sıvı ya da katı nitelikli atıklar ile yeryüzü sularının ve yer altı sularının karışımına atık su adı verilmektedir. Atık su çamurları içeriğinde yer alan ağır metaller, virüsler, tehlikeli kimyasallar ile çevre kirliliğine yol açar. Bu nedenle atık su arıtma çamurlarının sürdürülebilir çevre içerisinde verimli ve yararlı şekilde kullanılabilmesi için bertaraf edilmesi oldukça önemlidir. Arıtma çamurlarının bertarafı için uzun vadeli stratejiler geliştirilmelidir.
Arıtma Çamuru Nedir?
Arıtma çamuru kokulu, yarı katı ve sıvı haldeki maddelerdir. Arıtma çamurları, evsel ve endüstriyel atık su arıtma tesislerinde süreç esnasında meydana gelen atık maddelerdir. Arıtma çamurları su, toksik olmayan organik karbon bileşikleri, azot, fosfor içeren bileşikler, patojenler, inorganik bileşikler içerebilmektedir.
Arıtma çamurların hacminin büyük olmasının nedeni, çamurun içerisinde yer alan kuru katı madde miktarının az, su miktarının ise fazla olmasıdır. Arıtma çamurları uygulanan tekniklerin farklılığına bağlı olarak genellikle %5-%12 arasında kuru katı madde içermektedir. Arıtma çamurları doğrudan doğaya bırakılmaz.
Arıtma çamurlarının bertaraf edilmesinin nedeni, çamurun kokusu ve bozulmaya yatkın özellikte olmasıdır. Atık su arıtma tesislerinden çıkan arıtma çamuru özellikleri, atık suyun bileşimine, atık suyun arıtmasında kullanılan tekniğe bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
Çamur Kaynakları
Üç ana çamur tipi bulunmaktadır. Bu maddeler şöyle sıralanabilir;
İçme suyu arıtma tesisinden gelen arıtma çamurları
Atık su tesislerinden gelen arıtma çamurları
Endüstriyel atık su tesislerinden gelen arıtma çamurları
Arıtma türüne ve amacına bağlı olarak çamurların cinsleri arasında farklılıklar söz konusudur. Bunlar;
Çökelebilen katı maddelerin meydana getirdiği ön çökeltim çamurları,
Kimyasal arıtma sonucu meydana gelen kimyasal çamurlar
Biyolojik arıtma işlemlerinin ardından meydana gelen biyolojik çamur
Arıtma Çamurunun Özellikleri Nelerdir?
Arıtma çamuru özellikleri çamur işleme ve bertaraf etme ünitesinin işletilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Çamurun organik madde niteliği, kimyasal özellikleri, su verme gibi fiziksel özellikleri ve ısıl değerleri hakkında detay vermektedir.
Çamur ayrıştırılmasında kullanılan özellikler: Katı madde içeriği, çamurda su dağılımı, akışkanlık özelliği, ısıl değer, ağır metal içeriği, çamurun susuzlaştırılabilmesi, çamurun pompalanabilirliği ve biyolojik özelliklerdir.