Kum ayırıcılar ve tutucular sıklıkla birbirine karıştırılan kavramlar olmaktadır. Bu nedenle de bu iki farklı ekipmanın arasındaki farkın daha iyi anlaşılabilmesi için kısa bilgiler derledik.
Kum Ayırıcılar
Kum ayırıcılar çok uzun yıllardır hem evsel hem de endüstriyel arıtma için kullanılmaktadır. Kum ayırıcıların asıl görevi kum- su karışımlarındaki katı ile sıvı içeriklerin ayrıştırılmasıdır. Ayrıca kum ayırıcılar ayrımın çok zorlu olduğu endüstriyel süreçlerde de su dönüşümünü en iyi şekilde başarmaktadır.
Kullanım Alanları
Kum ayırıcıların kullanım alanları geniş olmaktadır. Özellikle evsel ve endüstriyel arıtma tesislerinde hem ayırma hem de susuzlaştırma sonucunda çöken ürünlerde, kağıt üretiminde ve evsel atıkların kum geri dönüşüm istasyonlarında kullanılmaktadır.
Avantajları
Kum ayırıcıların basit ve sağlam paslanmaz çeliklerden meydana gelmektedir. Düşük dönüş hızı sebebiyle aşınmalar az olmaktadır. Sabit ya da mobil varyantlarının bulunabilmesi, farklı spiral kaplama olanaklarına sahip olması ayırt edici özelliğidir. Yüksek debili karbon ve paslanmaz çelik üretimi, çözünmüş maddelerin ayrılması için entegre difüzör sistemi olanağı sunmaktadır. Tıkanma ve spiral konveyöre katı madde sarılması gibi risklerinin olmaması da diğer bir avantajıdır.
Kum Tutucular
Dikdörtgen tip kum tutucuların havalandırmalı ya da havalandırmasız olarak atık su arıtma tesislerinde kullanılabilmektedir. Bu tip kum tutucuların tabanlarına çöken katı maddeler tanklardan uzaklaştırılmaktadır ve bunun içinde sıyırıcı sistemler kullanılmaktadır.
Kum tutucuların iki yönlü hareket eden sıyırıcılarla kum, kanal tabanından alınarak oluğa doğru itilmektedir. Bu noktada da hava kaldırmalı ya da dalgıç tip pompaların yardımıyla emilerek tanktan kaldırılmaktadır. Su ile karışmış olan çamur genellikle bir kum yıkama ya da ayırma ünitesinden geçirilmekte ve içinde bulunan organik maddelerden arındırılarak, kum konteynırlarla toplanarak tesisten atılmaktadır.
Kum tutucu sıyırıcıları tek, iki, üç ya da dört kanalı sıyıracak şekilde ayarlanabilmektedir. Küçük boyutlu tesislerde ise kum yıkama ünitesinin sıyırıcı köprünün üzerine monte edildiği görülebilmektedir.
Dairesel kum tutucuları, atık sudaki ağır katıları tutmak için kullanılmaktadır. Eğer bu katılar uzaklaştırılmazsa arıtma sisteminin havalandırma ve çökeltme aşamasına girmekte ve burada çökerek düşük akış sürelerinde boru hattının tıkanmasına neden olabilmektedir. Bu tip çakıl toplayıcılar küçük olmaktadır ve konfigürasyon için tercih edilir.
Dairesel tip kum tutucuda atık su, su tankına teğetsel olarak girmekte ve radyal olarak dışarı akmaktadır. Su tankındaki bir karıştırıcı yardımıyla su, yavaş fakat sabit bir teğetsel hızda dolaşmaktadır. Aynı zamanda ağır kum parçacıkları tankın dibine yerleşerek oradan bir pompa yardımıyla emilerek toplama tankına ve depolama tankına alınmaktadır.