Susuzlaştırma, atık su arıtım işleminin ardından oluşan çamur ve arıtma çamurlarının içerdiği nem yüzdesinin azaltılması amacıyla uygulanan fiziksel işleme denilmektedir.
Çamur susuzlaştırma ile arıtma çamurlarının fazla nemi giderilerek kokusuz ya da kokuşmaya elverişsiz kek oluşumu sağlanır. Bu yöntem ile nem yüzdesi düşürülür. Bu sayede katı hale dönüştürülen çamur keki kolaylıkla taşınabilmektedir. Çamur keki kolaylıkla uzaklaştırılabilir ve kokusuz hale getirilerek hacimsel açıdan küçültülmektedir.
Çamuru susuzlaştırma için kullanılan yöntemler doğal ve mekanik olarak ikiye ayrılır. Doğal yöntemler; çamur kurutma yatakları, çamur depolama yerleri ve çamur gölleridir. Mekanik susuzlaştırma yöntemleri ise vakum filtrasyonu, filtre pres, belt pres ve dekantördür.
Doğal susuzlaştırma yöntemleri arasında buharlaşma ve süzme işlemleri gerçekleşmektedir. Mekanik çamur susuzlaştırma yöntemlerinde ise mekanik sistemler kullanılarak doğal yöntemlerden çok daha hızlı sonuç elde edilmektedir. Genellikle arıtma tesislerinde mekanik susuzlaştırma yöntemleri tercih edilmektedir.
Vakum Filtrasyonu
Vakum filtrasyonu çamurun mekanik olarak suyunun alınmasında kullanılan yöntemlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Vakum filtrasyonu sisteminin kompleks yapısı ve işletme maliyetinin yüksek olması nedeniyle fazla tercih edilmemektedir.
Belt Pres
Belt pres diğer adıyla bant filtre susuzlaştırma yönteminde çamur sürekli olarak beslenmektedir. Bu yöntemin temel prensipleri kimyasal şartlandırma, yerçekiminin etkisiyle drenaj işlemi ve susuzlaştırma amacıyla mekanik basınç uygulamasıdır. Belt preste önceden kimyasal olarak şartlandırılmış çamurların suyu alınır. Kimyasal şartlandırma ve gravite drenajdan sonra hareketli iki filtre bezi arasına alınır. Daha sonra uygulanan basınç aracılığıyla su alma işlemi yapılır.
Filtre Pres
Mekanik susuzlaştırma yöntemlerinden biri de filtre preslerdir. Bant filtrelerden farkı ise yüksek basınç verebilmesidir. Filtre pres içerisinde bulunan ve birbirine hidrolik veya elektromekanik olarak baskılanan seri filtre pres plakalarından meydana gelmektedir. Her plakanın yüzeyin filtre bezi ile kaplanması sonucunda susuzlaştırma işlemi gerçekleştirilmektedir.
Dekantör (Santrifüj)
Çamurun çökertilmesine dayanan dekantör (santrifüj) susuzlaştırma yöntemi sıvı ile kekin ayrı ayrı elde edilmesi prensibine göre çalışmaktadır. Besleme pompasının yardımıyla çamurun pompaya alınması ve pompanın bağlı olduğu tambur ile dışarı boşaltılması sistemiyle hareket etmektedir. Bu sistemde çamurun tipine bağlı olarak oluşacak kekte %10-30 arasında değişen katı maddeler oluşabilir.
