Atık, herhangi bir malzemenin üretim ve kullanımı sırasında oluşan insan ve çevre sağlığını olumsuz etkileyecek her türlü madde olarak tanımlanır. Atık yönetim planı, çevresel tahribatın oluşmaması için atıkların planlı bir şekilde yönetilmesini sağlayan programlardır. Atık yönetiminde amaç, tehlikeli atıkların ayrı bir yerde toplanarak dönüştürülmesi ve bertarafının sağlanmasıdır. Atık yönetiminde bertaraf sonrası izleme ve denetim çalışmaları da söz konusudur.
Atık Yönetimi Nedir?
Atık yönetimi, üretim, tüketim ve hizmet sektöründe bulunan kurum, kuruluş ve işletmelerin üretmiş olduğu tehlikeli atıkların üretildikleri yerlerde ayrı olarak toplanması, geçici depolama işleminin sağlanması, taşınması ve bertaraf edilmesidir. Bu konuyla ilgili esasların düzenlendiği Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile tehlikesiz atıkların yönetimine yönelik esasların düzenlenmiş olduğu Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı uyarınca tehlikeli atık üreten kurum ve kuruluşlar yönetim planı oluşturmaktadır.
Atıklar oluştukları alanlara göre gruplandırılmıştır. Bunlar; evsel katı atıklar, endüstriyel atıklar, tehlikeli atıklar, özel atıklar, tıbbi atıklar, hafriyat atıkları olarak tanımlanmaktadır.
Atık Yönetim Planı Nasıl Hazırlanır?
Endüstriyel atık yönetim planı, tesis içerisinde meydana gelen tüm atıkların çevreye ve canlıya zarar vermeden atık meydana gelmesinden bertarafına kadar olan tüm yönetim sürecini kapsar. Atık yönetim planı üç yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Atık yönetim planı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne onay için sunulur. Onaylanan yönetim planının geçerlilik zamanı onay tarihinden itibaren 3 yıl sürmektedir. Zamanın dolmasına üç ay kala plan yeniden hazırlanır. Hazırlanan plan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün onayına gönderilir.
Atık yönetim planının onaylanması için doğru formatta hazırlandığından emin olmak gerekir. Yönetim planını iki nüsha olarak hazırlamak gerekir. Bu haliyle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulmalıdır. Planda tehlikesiz ve tehlikeli geçici depolama alanlarına ilişkin bilgilerin bulunması oldukça önemlidir.
Oluşturulan planda eksiklik bulunması durumunda veya planda değişiklik yapılması gereken durumlarda güncelleme yapılarak en geç 1 ay içerisinde yeniden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı il Müdürlüğüne başvuru yapılması gerekir. Planda istenmeyen, gereksiz veya eksik bilgi ve belgelerin sunulmaması oldukça önemlidir.
Tesis için hazırlanan planda, atık azaltımına yönelik yapılacak çalışmalar söz konusuysa plana eklenmelidir. Tesiste fazla miktarda yer alan tehlikeli kimyasal atık miktarının bertaraf maliyetinin azaltılması için atık azaltma planı söz konusuysa belgeye ilave edilmesi oldukça önemlidir.