Aktif çamur prosesi biyolojik arıtma sistemidir. Kolloidal veya çözünmüş maddelerin mikroorganizmalar aracılığıyla çökebilir biyolojik aktif çamur floklara dönüştürüldüğü süreçtir. Atık içerisinde yer alan kirleticilerin mikroorganizmalar tarafından enerji kaynağı olarak kullanılmak amacıyla atık sudan uzaklaştırılması esasına dayanır. Ayrıştırılması mümkün olan organik maddelerin bir bölümü biyokütleye diğer bölümü ise enerjiye dönüştürülmektedir.
Kirleticiler organik ya da inorganik yapıda olabilir. Bu sebeple kirleticiler diğer mikroorganizmalar için besin kaynağı olabilecek yapıdaysa biyolojik arıtma tercih edilir. Ancak kirleticiler fiziksel veya kimyasal kirletici ise kimyasal arıtma veya ileri arıtma yöntemleri kullanılmalıdır.
Arıtma Çamuru Neden Önemlidir?
Biyolojik arıtma proses tipine göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir; aerobik, anaerobik, biyolojik nütrient sistemleri olarak sınıflandırılabilir. Bu prosesler arasından günümüzde en çok tercih edilen sistem ise aktif çamur sistemleridir. Aktif çamur sistemi, atık su içerisinde yer alan kirleticiler ile doğrudan temas ederek ortamda bulunan organik maddeleri parçalar ve ortamdan giderir.
Arıtma çamuru ise atık su içerisinde yer alan ve koku veren maddeleri içerir. Arıtma çamuru büyük hacim kaplar. Arıtma çamurlarının sistemden uzaklaştırılıp zararsız hale getirilmesi gerekir. Arıtma çamuru için gerekli üniteler ile arıtma çamuru sistemden uzaklaştırılır. Aktif çamur sistemleri ile çamur etkin bir şekilde sistemden ayrıştırılır.
Aktif Çamur Sistemleri Nasıl Çalışır?
Biyolojik arıtmada en çok tercih edilen proses aktif çamur sistemleridir. Aktif çamur sistemleri organik kirliliğin askıda tutulan mikroorganizmalar aracılığıyla giderilmesi esasına dayanır. Proses havalandırma tankı, çöktürme tankı ve çamur geri devir sistemleri bulunur. Havalandırmadan yüzen ve kendiliğinden çöken maddelerin ön arıtma işlemi ile giderilmesi oldukça önemlidir.
Deşarj standartlarına göre aktif çamur sistemleri
- Karbonlu organik madde giderimi
- Nitrifikasyon, denitrifikasyon
- Aşırı biyolojik fosfor giderimi için uygun reaktör konfigürasyonları ile etkin olarak çalıştırılabilir.
Proses koşullarına bağlı olarak aktif çamur reaktörü;
- Anoksik
- Aerobik
- Anaerobik koşullarda olabilir.
Bu prosesler mikroorganizmanın konumuna göre;
- Askıda çoğalma
- Yüzeyde çoğalma
İkisinin beraber uygulandığı hibrit sistemler olarak sınıflandırılır. Birden çok prosesin birbiri ardına kullanıldığı sistemler de yer almaktadır.