Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının yayınlamış olduğu İş Sağlığı ve Güvenliğine bağlı olarak İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği’ni göre atık su arıtma tesisleri çok tehlikeli kategoride bulunmaktadır. Bu nedenle arıtma tesisleri bünyesinde birçok risk yer almaktadır. Bu riskler kimyasal maddelere (katı-sıvı-gaz) maruz kalma, soluma gibi rahatsızlıklardır.
Atık su arıtma tesislerinde meydana gelen mekanik sorunlar ise makine ekipmanlarının bakım-onarım ve arızalarının düzeltilmesi esnasında oluşmaktadır. Bu kazaların önüne geçebilmek amacıyla arıtma tesislerinin devreye alınması sırasında risk değerlendirmesinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Risk değerlendirme işlemi, arıtma tesislerinde meydana gelebilecek riskleri ortaya koymaktadır. Risk değerlendirmesinde birçok risk grubunun göze alınması gerekmektedir.
Risk değerlendirme raporunda kimyasal ve fiziksel riskler belirlenerek risklerin en aza indirilmesi amacıyla çözüm önerileri sunulur. Risk değerlendirmeleri çok tehlikeli sınıflarda İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğine bağlı olarak iki yılda bir yenilenir ve risk gruplarında iyileştirmeler yapılır.
Risk değerlendirme raporuyla birlikte tesise uyarı levhaları yerleştirerek kişilerin risk gruplarına karşı kendilerini güvenceye almaları istenir.
Arıtma Tesislerinde İş Kazalarından Korunma Yöntemleri
Arıtma tesislerinde yaşanan iş kazalarının çoğu, zehirli gaz olan hidrojen sülfür, metan, karbondioksit ve karbonmonoksitten meydana gelmektedir. Bu gazlar arıtma tesislerinde birikerek kısa sürede ölümlere sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle arıtma tanklarının temizliği ve bakımı sırasında özel gaz dedektörleri ile ölçüm yapılarak bu tür zehirli gazlar ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Tankların bakımı sırasında tüm personel kişisel koruyucu ekipmanıyla çalışmalıdır.
Arıtma tesisinde kişisel koruyucu ekipmanları kullanmak gerekir. Arıtma tesisleri birçok riski barındırdığından sürekli olarak koruyucu ekipmanla hareket edilmesi iş güvenliği açısından oldukça önemlidir.
Arıtma tesisinde güvenliği sağlayacak asıl detay, arıtma tesisinin tasarımının risk değerlendirmesine göre yapılmasıdır. Platform ve merdivenler, geçiş ve kimyasal depolama güzergahları başlangıçta belirlenmelidir. İş sağlığı ve güvenliği açısından problemli arıtma tesislerinde daha sonradan önlemler alınsa da yeterli gelmeyecektir. Arıtma tesisinin tasarımı sırasında yapılması gerekenler belirlenerek uygulamaya başlanmalıdır. İş sağlığı ve güvenliğinin sadece rapor olarak yer alması, birçok iş kazasına sebebiyet vermektedir. Atık su arıtma tesisleri de iş sağlığı ve güvenliğine göre tasarlanmalıdır.