Atık Yönetimi, evsel, tıbbi, tehlikeli ve tehlikesiz atıkların minimalize edilmesi, kaynağında ayrı toplanması, ara olarak depolanması, gerekli olduğu durumlarda atıklar için aktarma merkezleri oluşturulması, atıkların taşınabilmesi, geri kazanılabilmesi, bertaraf edilebilmesi için geri kazanım ve bertaraf tesislerinin işletilmesi ile kapatma, kapatma sonrası bakım, izleme kontrol süreçlerini içeren bir yönetim biçimi olmaktadır.
Atıkların “Atık Hiyerarşisine” göre kaynağında önleme/ azaltma esas kabul edilmektedir. Diğer basamakları ise; Geri Kazanım, Geri Dönüşüm ve Yeniden Kullanım yöntemlerinden meydana gelmektedir. Bu basamakların hiçbirisine girmeyen atıklar için ise son basamak enerji kazanılması ve bertaraf edilebilmesidir.
Önleme/ Azaltım/ Tekrar Kullanım
Ürünlerin/malzemelerin kullanım ömürlerinin uzatılması, yeniden kullanımının sağlanması için gerekli tedbirlerin alınması sürecidir. Böylelikle doğal kaynakların korunabilmekte, enerji tasarrufunun sağlanabilmekte, atıkların azaltılması ve finansal tasarruf sağlanabilmektedir.
Geri Dönüşüm
Atıkların işlenerek asıl kullanım amacı ya da diğer amaçlar doğrultusunda ürünlere, malzemelere ya da maddelere dönüştürülmesi sürecidir. Geri dönüşümde, ürün ve bileşenlerin özellik ve fonksiyonları kaybolmaktadır.
Geri Kazanım
Geri dönüşümden farklı olarak, geri kazanım atıklardan enerji elde edilmesini de içine almaktadır.
Enerji Geri Kazanımı
Geri dönüştürülmesi mümkün olmayan atık malzemelerin; yakma, gazlaştırma, piroliz, havasız arıtma ve düzenli depolama sahası gazı elde edilmesi dahil olmak üzere çeşitli prosesler yoluyla kullanılabilir ısıya, elektriğe ya da yakıta dönüştürülmesi süreci olarak ifade edilebilmektedir. Enerji geri kazanım prosesleri uygulanırken olumsuz çevresel etkilerin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması ve ilgili mevzuat kurallarına uygun hareket edilmesi önemli olmaktadır.
Bertaraf
Geri kazanımı mümkün olmayan atıkların bertaraf edilmesi sürecini ifade etmektedir. Atıkların, düzenli depolama sahalarına gönderilmeleri bilinen en güzel örneklerindendir.
Yukarıda belirtilen yöntemlerin etkili bir şekilde uygulanmasının ilk basamağı, oluşan atıkların kaynağında ayrı toplanması olmaktadır. Çünkü, farklı türdeki atıkların kaynağında/ üretildikleri yerde diğer atıklarla karıştırılmaksızın, sınıflandırılarak ayrı toplanması esastır ilkesi uyulması gereken bir atık yönetimi sistemidir. Bu nedenle de her ürünün kendi kod sistemi bulunmamaktadır ve atık yönetimi yapılırken de bu kodlar ürünlerin ya da atıkların sınıflandırılabilmesi için kullanılmaktadır.
